Harvard tvdi: Srbi i Hrvati istog genetskog porekla
U studiji sa prestižnog Harvarda se navodi da su analizirali DNK 164 skeleta sa različitih lokacija iz kojih se vidi genetsska podudarnost ne samo Srba i Hrvata nego i Bošnjaka, Albanaca i Bugara
Adami Eva su bili Srbi. Ili Hrvati. Definitivno Albanci, Bugari ili Bošnjaci. Svuda prevladava verovanje da je baš taj jedan, vlastiti narod, najstariji narod južne Europe.“ Ovim rečima počinje tekst objavljen proteklog vikenda u listu Neue Zürcher Zeitung am Sonntag.
Genetski nacionalizam
„Stav da postoji zajednički etnički identitet, koji se ne zasniva samo na kulturi, jeziku i religiji već i na biološkom poreklu, takođe je široko rasprostranjen. Ovaj etno- ili genetski nacionalizam bio je jedan od razloga za krvave devedesete i građanski rat u republikama bivše Jugoslavije.
Način razmišljanja je bio: Bili smo ovde prvi, vredimo više od ostalih, mi smo potpuno drugačiji, zato možemo da dominiramo nad ostalima i proteramo ih. Ovo razmišljanje je i danas rašireno.
Prema njegovim rečima, ostale etničke grupe su zapravo Srbi koji su jednostavno izdali svoje srpstvo.
Bivši hrvatski ministar obrazovanja Dragan Primorac, doktor i genetičar, smatra da su „više od tri četvrtine današnjih hrvatskih muškaraca potomci starih Evropljana koji su živeli u poslednjem ledenom dobu pre 20.000 godina na području današnje Hrvatske, Slovenije i Bosne i Hercegovine“.
Nema bitnih genetskih razlika
Te priče su naučna glupost, što dokazuje i nova studija s Harvarda.
„Kada biste mi dali DNK neke osobe i da vam moram reći da li je ta osoba Hrvat ili Srbin, bilo bi izuzetno teško. Hrvati, Srbi i drugi su kulturni termini, ali ne odražavaju vrlo staru diferencijaciju u njihovoj demografsko-genetskoj istoriji“, kaže arheogenetičar Injigo Olalde, jedan od autora studije Genetska istorija Balkana od rimske granice do migracije Slovena, koja je objavljena u decembru.
U studiji su analizirali DNK podatke 146 skeleta ljudi koji su živeli u prvom milenijumu nove ere i iskopani su s 20 različitih lokacija na Balkanu – u Hrvatskoj, Srbiji, Severnoj Makedoniji, Bugarskoj, Rumunjskoj, Grčkoj i Albaniji.
„Bez obzira na moderne nacionalne granice, stanovništvo u našem području istraživanja oblikovano je sličnim procesima migracije i promena“, kaže Olalde.
Ovo sugeriše da su se važni demografski događaji koji su doprineli formiranju današnjih grupa dogodili već oko 1000. godine nove ere.
Nije došlo do zamene, nego do mešanja
Migracijski tokovi se takođe mogu pratiti analizom DNA. Između 250. i 550. godine nove ere ljudi iz srednje i severne Evrope i Pontijsko-kaspijske stepe stigli su u jugoistočnu Evropu. Nakon završetka rimske vladavine, odnosno između 6. i 10. veka, sve veći broj migranata koji su govorili slovenski dolazi iz severoistočne Evrope.
Prema studiji, njihov DNA se danas može pronaći kod 30 do 60 posto stanovništva na Balkanu. Ovi migranti nisu zamenili ljude koji su živeli u toj regiji tokom bronzanog ili gvozdenog doba, već su se pomešali s njima.
Genetski materijal ljudi iz bronzanog i gvozdenog doba može se naći u oko 22 posto današnje populacije, a genetski materijal predaka iz zapadne Anatolije u oko 23 posto, kaže Olalde u intervjuu za NZZ am Sonntag.
Direktor Centra za studije jugoistočne Evrope na Univerzitetu u Gracu Florian Bieber kaže da kritički pogled na podelu na etničke grupe nije raširen.
„Postoji mnogo više pročišćenih istorijskih narativa koji zanemaruju mešavine i povezanosti“, kaže on.
Naslovna fotografija: Mali srpaski folkloraši/foto Dragan Mujan
