Šumadinci podigli spomenik Nemcu
Nemac Oto Sep, pilot lovačkog aviona „Hoker Fjuri“, poginuo je 6. aprila 1941. godine iznad Gledićkih planina u Šumadiji. Meštani sela Dulene pronašli su telo nastradalog pilota i krišom ga sahranili, a skoro osam decenija nije se znalo gde je sahranjen. Tek pre nekoliko godina, otkriveno je gde počiva Oto Sep, a meštani su mu sada podigli i nadgrobno obeležje. Ovaj, srpskoj javnosti malo poznati heroj, iako poreklom Nemac, bio je pilot Kraljevine Jugoslavije, a oborili su ga nemački avioni koji su bombardovali Beograd u aprilu ’41.
Selo Dulene na obroncima Gledićkih planina, verovatno je među prvima u Šumadiji postalo svesno da je u Jugoslaviji počeo rat. Upravo 6. aprila, kada su nemački avioni bombardovali Beograd, u seoskoj „gornjoj mali“ srušio se avion Kraljevskog ratnog vazduhoplovstva.
Meštani se prisećaju priča svojih predaka, da su tada delovi aviona „visili sa bukovih stabala“ a nesrećni pilot pronađen je mrtav u blizini reke Dulenke. Tajno su ga sahranili na mestu gde su ga i pronašli, a o tom događaju kasnije su „šapatom pričali“, plašeći se odmazde okupatora, govore današnji Dulenci.
„On za nas nikada neće biti Nemac, već naš heroj i junak“, uverljivo kaže Slavoljub Mošić, koji je odmalena slušao priče o hrabrom pilotu. Priča nam da je avion pao na imanje Milana Gajića, da su ga on i supruga pronašli i sahranili, kao i da se u selu znalo o tome, ali da se „slabo pričalo“.
„Milan i njegova žena pronašli su neka dokumenta kod poginulog pilota i videli su da je Nemac, ali da je rođen u Tuzli. Tek posle rata, jedan čovek iz sela počeo je da istražuje život Oto Sepa i tako smo saznali da je bio visoki oficir i da mu je Kraljevina Jugoslavija bila otadžbina“, priča Slavoljub.
Meštani Dulena, dugo su čuvali tajnu o Oto Sepu, a danas pričaju i da su njegovi posmrtni ostaci u međuvremenu izmešteni sa prvobitnog mesta na drugu lokaciju, jer je planinska reka Dulenka često plavila šumarak gde su pilota sahranili Milan i njegova supruga.
Novo grobno mesto bilo je „misterija“ sve do pre nekoliko godina, kada su potomci meštana koji su sahranili pilota, SUBNOR-ovim istoričarima otkrili gde počiva Oto Sep.
Spomenik u obliku avionskog krila
Tragična sudbina pilota, koji je imao samo 32 godine kada je poginuo, potresla je Dejana Milenkovića, koji se pre tri godine iz Nemačke, gde je i rođen, vratio u Dulene na dedovinu sa vizijom da oživi selo. Vođen razmišljanjem da „svaka duša traži svoj spomenik“, odlučio je da ispravi višedecenijsku nepravdu i podigne spomenik zaboravljenom heroju.
Kaže da Oto Sep zaslužuje da mu se poklonimo, pa makar to bilo i posle 80 godina.
„Sudbina je odredila da Oto Sep, koji je bio Nemac pogine od nemačkih nacista, a da mu spomenik podiže Srbin koji je rođen u Nemačkoj. Ne smemo da zaboravimo njegovu hrabrost, moramo da pamtimo njega i sve druge pilote koji su poginuli u Aprilskom ratu. Oni su znali da idu u sigurnu smrt, ali su ipak presretali nemačke bombardere i branili narod“, objašnjava Dejan svoje motive za podizanje spomen obeležja.
On je u saradnji sa arhitektom Nebojšom Glišićem iz Beograda osmislio spomenik u obliku avionskih krila Hoker Fjurija, na kojima su leteli piloti Kraljevine Jugoslavije. Jedno krilo posvećeno je Oto Sepu, dok su na drugom fotografije još 70 avijatičara koji su poginuli u Aprilskom ratu 1941. godine.
Spomenik je svečano otkriven intoniranjem himne Srbije i u prisustvu predstavnika komande Garnizona Kragujevca, gradonačelnika Nikole Dašića, meštane Dulena i okolnih sela, koji su položili vence i poklonili se senima poginulih pilota.
Ko je bio Oto Sep?
Oto Sep je bio Jevrej nemačkog porekla, a rođen je u Tuzli 1909. godine. Posle završene Vojne akademije vojske Kraljevine Jugoslavije stupa u Ratno vazduhoplovstvo i u Novom Sadu završava Pilotsku školu. Usavršavanje je nastavio u Zemunu u Šestom lovačkom puku, a 1935. godine promovisan je u pilota lovca.
Rat ga je zatekao na mestu komandira 110. lovačke eskadrile, kojom je rukovodio kao kapetan prve klase. Prema istorijskim beleškama, tog šestoaprilskog jutra 1941. poleteo je sa aerodroma u Kosančiću kod Leskovca i „zauzeo kurs prema Kraljevu“.
Kao komandant eskadrile imao je zadatak presretanja i izviđanja, a u blizini Kraljeva naišao je na nemačke Meseršmit avione, koji su ga oborili iznad Dulena.
Oto Sep nije bio oženjen niti je imao decu, pa nema ni direktnih potomaka, a meštani Dulena pričaju da je 15 godina posle Drugog svetskog rata, u selo došla žena koja se predstavila kao njegova sestra. Ostavila je kažu, krst i novac da se napravi opseg na grobu, ali ne znaju, zbog čega njihovi preci to nikada nisu uradili.
