Goli otok i kod Atine!
Mnogi danas ne znaju da se svojevrsna „replika“ ozloglašenog jugoslovenskog logora Goli Otok nalazi i u najlepšem delu grčke obale Egejskog mora, na samom špicu poluostrva Atika, nedaleko od Atine. To je ostrvo Makronisos.
Ovo, danas potpuno pusto, nenaseljeno ostrvo, stoji kao spomenik na vremena u kojima su, baš kao i u Titovoj Jugoslaviji, hiljade ideoloških zatvorenika, grčkih komunista, stradale zbog pogrešnih ideja.
Po okončanju građanskog rata u Grčkoj, od 1949. počela su masovna hapšenja bivših gerilaca komunističke armije ELAS koji su dogovorom Staljina sa Ruzveltom i Čerčilom, bili prepušteni zloj sudbini. Iako su se borili protiv Nemaca tokom čitave okupacije, gerilci ELASa su hapšeni, zlostavljani i ubijani u ogromnom logoru, na isti način kao i njihovi jugoslovenski istomišljenici.
Markonisos će opet postati logor za političke neprijatelje u vreme vladavine vojne hunte u Grčkoj, šezdesetih godina 20. veka, sve do 1973. kada je logor konačno zatvoren.
Na Makronisosu danas, baš kao i na Golom Otoku, postoje ruševine nekadašnjeg logorskog kompleksa, ali za razliku od jadranskog ostrva (danas u Rep.Hrvatskoj), u Grčkoj postoji nekoliko spomenika žrtvama teških vremena. Odlukom grčke vlade na Markonisosu, iako je na odličnom mestu, zabranjena je bilo kakva gradnja, i danas ga jedino posećuju dnevni turisti sa jahtama ili jedrilicama…
Tekst i fotografije: Bane Gajić (Fejsbuk)