Počast srpskim junacima u Ulmu
Venac Skupštine Srbije ratnicima sa Cera, Mačkovog kamena, Kolubare, Legeta, Gučeva i Suvobora, položili narodni poslanici Dušan Marić i Dragan Stanojević
Piše: Zdravko Elez
Delegacija Skupštine Srbije, koju čine narodni poslanici Dušan Marić, predsednik Parlamentarnog foruma Republika Srbija – Republika Srpska i Dragan Stanojević, predsednik Odbora za dijasporu i Srbe u regionu Skupštine Srbije, danas je polaganjem cveća i paljenjem sveća odala počast vojnicima i oficirima Vojske Kraljevine Srbije koji počivaju na srpskom vojničkom groblju u Ulmu, u nemačkoj pokrajini Baden – Virtemberg.
Na ovom groblju, daleko od otadžbine sahranjena su 142 srpska ratnika, podlegla mučenju i izgladnjivanju u zloglasnom logoru Kuberg, od 1914. do 1919. godine.
-U pitanju su srpski ratnici iz Drinske, Moravske i Timočke divizije, koji su u u bitkama na Ceru, Mačkovom kamenu, Kolubari, Legetu, Gučevu i Suvoboru pali u austro-ugarsko i nemačko zarobljeništvo. Među ovde sahranjenim žrtvama ima i civila iz Podrinja, Pomoravlja i Semberije. Za četiri ratne godine kroz logor je prošlo više hiljada srpskih vojnika i civila, koji su ovde dovoženi brodovima, Dunavom. Najmanje njih 142 su umorena u logoru. Srećom, njihova imena su zapamćena – kaže Dušan Marić.
Samo dve godine posle završetka Prvog svetskog rata, šestorica preživelih logoraša (tri narednika, jedan podnarednik i dva vojnika) su svojim stradalim sapatnicima podigla spomenik.
Spomenik koji je osmislio vajar Karlo Verle, dug je četiri a visok tri metra i simbolizuje srpskog vojnika u uniformi i sa šajkačom koji leži na kamenu.
Na spomeniku su na srpskom i nemačkom jeziku uklesane i sledeće reči: Uspomenu ovu im podigoše drugovi, braća po krvi i veri, srpski ratni zarobljenici logora Ulm.
Spomenik srpskim ratnicima u Ulmu je bio pao u potpuni zaborav ali je na njegovo postojanje javnost podsetila Srpkinja Desanka Rajhle, nakon što joj ga je 1946. godine pokazao njen muž Nemac.
Desanka je o spomeniku obavestila pravoslavne sveštenike iz Štutgarta, koji su dolazili u Ulm i na groblju redovno održavali parastose. Nakon osnivanja, brigu o groblju preuzela je ulmska parohija.
-Bio bi greh govoriti o srpskom vojničkom groblju u Ulmu a ne spomenuti pravoslavne sveštenike Slobodana Miljevića i Radmila Marinka, koji su prikupljali podatke o logoru, mučenicima koji su u njemu bili zatočeni i tako njihova imena i ovu stranicu stradanja našeg naroda otimali od zaborava. Zahvaljujući ovoj dvojici sveštenika, neke porodice su tek posle osam decenija saznale gde se nalazi večna kuća njihovih najmilijih, koji su nestali u vihoru Prvog svetskog rata – ističe Marić.
Na spomenik srpskim ratnicima u Ulmu danas su cveće položili i predstavnici srpskog udruženja Sveti Nikolaj u Ulmu i srpske dijaspore u Italiji.
U ime Srba u Ulmu cveće je položila Jelena Šimonović, koreograf i umetnički rukovodilac kulturno-umetničkog društva Sveti Nikolaj a u ime Srba u Italiji to je učinio Đorđe Milanović, predsednik Unije srpske dijaspore i predsednik Kulturno-umetničkog društva Vidovdan u Trentu.
