Srbin čiji su izumi promenili svet

U Hotelu Njujorker u Njujorku po 13. put održana je Međunarodna konferencija o jednom od najumnijih Srba modernog doba

Poštovaoci čoveka za koga se kaže da je tehnološki osmislio 20. i 21. vek, jednog od najvećih naučnika bez čijih pronalazaka veći deo današnjice ne bi ni približno ovako izgledao, američkog naučnika srpskog porekla, Ličanina rodom, a čoveka koji je svoje izume osmišljavao na dobrobit celog čovečanstva, okupili su se po tradiciji prve subote nakon pravoslavnog Božića, i po 13. put u njujorškom hotelu Njujorker predstavili ono što su u prethodnih godinu dana radili inspirisani našim, a svetskim, Nikolom Teslom.

Na samom početku prikazan je dokumentarni film „Pismo Tesli“ autorke Rade Komazec, direktorke Novinsko izdavačkog preduzeća „Panorama Jedinstvo“ koje izdaje jedine novine na srpskom jeziku na Kosovu i Metohiji, i koji, po rečima profesora Filipa Boldvina, predstavlja uverljivo svedočanstvo o Teslinom poreklu, sudbini srpskog naroda, dešavanjima tokom jednog veka. Gospođa Komazec je nagrađena Kristalnim trofejom Tesline naučne fondacije iz Filadelfije  za  rad na proširenju Nikola Tesla klubova u regionu Balkana i očuvanju obrazovnih veza sa ostalim zemljama širom sveta.

Kroz panel diskusije i prezentacije, učesnici konferencije iz Australije, Indije, Evrope i Amerike su predstavili svoja iskustva i projekte kojima se podstiče inovativno razmišljanje, posebno kod mladih. Prvi panel vodila je Ešli Redfern, direktorka American Paradigm Schools iz Filadelfije i izvršni direktor Tesline naučne fondacije, a govorilo se o uvođenju kulture nauke u obrazovne sisteme koja uključuje tehnologiju, inzinjering, matematiku i umetnost, kao metode za podsticanje interesovanja mladih za bavljenje naukom.

Srpski genije kao inspiracija za umetnike

Da se Teslino nasleđe čuva i kroz kulturnu diplomatiju pokazali su učesnici panela Kulturna diplomatija kroz umetnost i tehnologiju, od kojih su prisutni čuli o vezi između Tesle i muzike, o digitalnoj umetnosti koja je omogućena Teslinima otkrićima i na kraju o Nikoli Tesli kao inspiraciji za umetnike. Između ostalih, vajari Sten Vots i Andrei Sledkov iz Amerike, govorili su o Nikoli Tesli kao inspiraciji da naprave tri velike skulpture čija je centralna figura Nikola Tesla i potrebi da ova umetnička dela što pre nađu svoje prominentno mesto, sa kog će inspirisati pre svega decu i čuvati sećanje na ovu jedinstvenu ličnost.

Profesorka Kristen Iversen sa Sinsinati univerziteta govorila je o Teslinim dostignućima koje je ostvario u američkoj državi Kolorado, gde je sa Vestighausom pokrenuo prvu komercijalnu elektranu na principu naizmenične struje i gde je eksperimentisao sa bežičnom tehnologijom.

Gost iz daleke Indije, dr Saurav Agrawal iz Indijskog ekonomskog saveta, govorio je o ekonomiji mira i podvukao je paralelu između Mahatme Gandija i Nikole Tesle i temeljima njihovih ideja o miru među ljudima.

Predstavnici Nikola Tesla klubova iz Amerike i Srbije, koji rade pod patronatom Tesline naučne fondacije, diskutovali su sa književnicom Majom Cvetkovic Sotirov o radu klubova, a ovaj panel otvorila su deca iz Srpskog kulturnog centra u San Dijegu u Kaliforniji predstavom „Put Nikole Tesle”. Prikazani su i kratki video filmovi koji su bili jedna od aktivnosti klubova u prethodnoj godini, kao deo projekta „Nove generacije kao ambasadori kulture“ u organizaciji Pertini inovacionog centra iz Njujorka i dr Aleksandra Ignjatovića, autora projekta. Kroz svoje radove, učenici su prikazali bogatstvo svojih lokalnih kultura, ali i važnost očuvanja prirodnih resursa i naučnih dostignuća, s posebnim naglaskom na značaj Nikole Tesle.

O značaju gusala i epske poezije za Teslu i uopšte govorila je Milica Savić, akademski slikar iz Beograda i direktor Sektora umetnosti i tehnologije Tesline naučne fondacije.

Suzana Mihajlović, psiholog, konsultant za uspeh i učinak i autor brojnih knjiga iz Melburna u Australiji i Vlada Vladić, osnivač humanitarne organizacije “Vladino seme života” i autor i producent obrazovne TV emisije „Kuvanje i deca“ is San Dijega, uz moderiranje Jelene Ivanjac, direktorke borda Tesline naučne fondacije, publici u Njujorkeru su predstavili značaj kulture ishrane i mentalnog zdravlja kao osnove da se maksimalno razvije i iskoristi potencijal mladih ljudi.

Priznanja Tesline naučne fondacije

U umetničkom programu konferencije su učestvovala deca članovi Nikola Tesla kluba koji radi u okviru Srpskog kulturnog centra u San Dijegu u Kaliforniji, članovi folklornog ansambla “Opančići” iz Njujorka, dečijeg hora “Sveti Sava” iz Klivlenda i Sofi Ivanova, članica Baletske akademije Sankt Petersburg sa Floride.

Najveće priznanje Tesline naučne fondacije pod nazivom “U duhu Tesle” (Tesla Spirit Award) dodeljeno je posthumno Miroslavu Majklu Đorđeviću, osnivaču Fondacije Studenica, za višedecenijsku pomoć i stipendiranje mladih, za oblikovanje budućnosti Srbije kroz ulaganje u znanje i unapređenje nauke i umetnosti. U ime fondacije nagradu je primio Veselin Sjekloća, a medalju za svoje zalaganje u fondaciji i na promociji Srbije dobila je i advokat Dušica Protić iz Njujorka.

Veliku plaketu za doprinos u promociji srpske dijaspore u Americi i podršku brojnim projektima u Sjedinjenim Američkim Državama dobila je Jovana Nedić, prvi savetnik u Ambasadi Republike Srbije u Vašingtonu, kao i Radovan Ždrale, autor velikog broja knjiga i skulptura o Tesli, Redžep Memišević, za opsežno istraživanje o Tesli i rekonstrukciju lika majke Nikole Tesle pomoću veštačke interligencije, izdavačka kuća Prometej, za veliko broj knjiga koje od zaborava čuvaju lik i delo Nikole Tesle i Radmila Satarić za celokupni književni rad o Nikoli Tesli.

Posebne nagrade uručene su Jeleni Ivanjac, za unapređenje rada fondacije i napore na očuvanju lika i dela Nikole Tesle i Teslinog naroda, Radi Komazec, za razvoj Nikola Tesla klubova u Srbiji i regionu i autorski film „Pismo Tesli iz zavičaja“ koji je premijerno prikazan na konferenciji i dr Aleksandru Ignjatoviću za doprinos razvoju talenata i razvijanju saradnje između američkih škola i Nikola Tesla klubova iz Amerike.

Država Srbija pomaže sve one koji promovišu Teslin lik i delo

Učesnicima konferencije o Tesli se obratila i Jovana Nedić, prva savetnica u Ambasadi Republike Srbije u Vašingtonu, koja je govorila o vezama matice i dijaspore koje ambasada podstiče na mnogobrojne načine.

Gošće iz Privredne komore Srbije, direktorka Sektora preduzetništva Branislava Simanić i Milica Selaković, načelnica Sektora za multilateralnu saradnju, predstavile su aktivnosti koje komora organizuje i realizuje na planu očuvanju Teslinog nasleđa u Srbiji, a gospođa Simanić i predsednik Tesline naučne fondacije Nikola Lončar su u Njujorku potpisali Memorandum o saradnji kojim je iskazana namera o zajedničkoj organizaciji aktivnosti u slavu i čast Teslinog lika i dela, prvenstveno imajući u vidu primenu pronalazaka našeg velikog naučnika u srpskoj privredi.

Prisutnima se obratio i generalni konzul Republike Srbije u Njujorku dr Vladimir Božović koji je istakao trajnu relevantnost Teslinog nasleđa, ne samo u kontekstu njegovih izuzetnih naučnih dostignuća, već posebno u domenu etike, duboko ukorenjene u njegovom vaspitanju i vrednostima – časti, integriteta, hrabrosti i požrtvovanosti – koje su mu usadile uverenje da je nauka sredstvo za služenje opštem dobru.