Spomenik Nemaca srpskim braniocima Beograda
Mađarska fotografija iz zime 1915/16 koja pokazuje jedan dirljiv i do sada potpuno nepoznat momenat iz beogradske istorije: austrougarski oficir i žena koja je donela cveće nalaze se na uređenoj grobnici branilaca Beograda, izginulih u teškim borbama za odbranu grada od nemačkog i austrougarskog napada par meseci ranije, u oktobru 1915.
Ono što je neverovatno, a što pokazuje ovaj jedinstven snimak, pojašnjavajući neobičnu uređenost ratnih grobova na samom bojištu, to su ova dva spomenika: na prvom piše, na nemačkom i srpskom jeziku, „Ovde počivaju srpski oficiri“, a na drugom „Ovde počivaju srpski građani Čukarice“, i na nemačkom, „Gef. okt 1915“ (pali oktobra 1915). Dakle, čuveni spomenik na Košutnjaku koji je nemački feldmaršal Makenzen podigao srpskim herojima, nije bio jedini takav u Beogradu, što ova fotografija jasno pokazuje.
I, na kraju, gde je bila ova zajednička grobnica srpskih oficira i građana sa Čukarice, hrabrih branilaca svoje prestonice i njene slobode? Prema okolnom terenu i ruševinama zgrada, bila je tačno na mestu gde se danas nalazi ulaz automobilima na Adu Ciganliju. Ne znamo kad su spomenici i grobovi iščezli, ali sad bar znamo da su bili, i gde su bili…
Zabeležio: Bane Gajić (Fejsbuk)
